راهکارهای کاهش استرس بارداری کدام‌اند؟ بسیاری از بانوان در دوران حاملگی استرس و اضطراب‌های زیادی را تجربه می‌کنند. علل و عوامل مختلفی در بروز این مسئله نقش دارند. برای مثال مشغولیت فکری با تغییرات ظاهری، نگرانی در مورد سلامت جنین و ترسیدن از فرآیند زایمان از جمله رایج‌ترین مواردی هستند که باعث استرس بارداری می‌شوند. روانشناسان برای مقابله با این مشکل راهکارها و فنون مختلفی را آموزش می‌دهند. ما در ادامه این مقاله به معرفی چند مورد از موثرترین آن‌ها پرداخته‌ایم. در همین راستا بهره بردن از مشاوره روانشناسی نیز کمک می‌کند تا با توجه به شرایط زندگی خود بتوانید راهکارهای مناسبی را برای کاهش استرس بارداری انتخاب نمایید و زایمان راحتی را تجربه کنید. برای دریافت مشاوره بارداری کلیک کنید.

فهرست مطالب

• علل افزایش استرس در بارداری
• عوارض استرس زیاد در بارداری
  • 1- تشدید علائم حاملگی
  • 2- بروز تغییراتی در الگوی اشتها
  • 3- بالا رفتن فشار خون
  • 4- بالا رفتن ریسک رفتارهای پرخطر
  • 5. افسردگی پس از زایمان
• حملات اضطراب در دوران بارداری
• راهکارهایی برای کاهش استرس بارداری
  • 1- به بهداشت خواب خود اهمیت دهید و استراحت کافی داشته باشید
  • 2- ورزش‌های سبک را در برنامه روزمره خود بگنجانید
  • 3- برای کاهش استرس بارداری خود را برای زایمان آماده کنید
  • 4- از نیروی خارق العاده ماساژ کمک بگیرید
  • 5- از فنون ذهن آگاهی استفاده کنید
  • 6- احساسات خود را با یک فرد مورد اطمینان در میان بگذارید 
  • 7- یک رژیم غذایی سالم را دنبال نمایید
  • کلام آخر

برای دریافت مشاوره در زمینه کاهش استرس بارداری می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان کلینیک تخصصی مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

علل افزایش استرس در بارداری

در دوران بارداری شرایط زندگی بانوان به یک باره تغییر می‌کند. عوامل مختلفی در این زمان دست به دست هم می‌دهند تا استرس در بارداری افزایش یابد. از جمله مهم‌ترین عوامل استرس زا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بروز تغییرات جسمانی در بدن و تجربه مشکلاتی نظیر حالت تهوع صبحگاهی، یبوست، احساس خستگی مفرط و کمردرد
• تغییرات هورمونی که منجر به تغییرات خلقی می‌شوند. این تغییرات خلقی ممکن است کنترل استرس را با دشواری بیشتری رو به رو سازند
• داشتن مشغله ذهنی با موضوعاتی نظیر سلامت جنین و فرایند زایمان
• نگرانی در مورد تغییراتی که در وضعیت شغلی پیش می آید برای مادران شاغل
• نگرانی در مورد رژیم غذایی و کنترل وزن

برای کسب اطلاع بیشتر درباره تاثیر اضطراب مادر بر جنین کلیک کنید.

عوارض استرس زیاد در بارداری

لازم است بدانید استرس در دوران بارداری با شدت زیاد نه تنها سلامت روانشناختی‌تان را تهدید می‌کند، بلکه از نظر جسمانی نیز برای شما و کودکی که در شکم دارید خطرناک است. برای مثال استرس مزمن با افزایش بیش از حد هورمون کورتیزول در بدن همراه خواهد بود.

این هورمون در طولانی مدت اثرات مخربی بر سیستم ایمنی بدن می‌گذارد که در نهایت منجر به افزایش آسیب پذیری در برابر انواع عفونت‌ها به خصوص عفونت رحم می‌شود. عفونت رحم یکی از علل اصلی بروز زایمان زودرس و تولد نوزادان نارس است. از جمله دیگر عوارض استرس در بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- تشدید علائم حاملگی

تشدید علائم حاملگی از اصلی ترین عوارض استرس در دوران بارداری است. بررسی‌ها نشان می‌دهند زنانی که استرس‌های زیادی دارند علائم حاملگی را با شدت بیشتری تجربه می‌کنند. برای مثال در این شرایط مشکلات خواب، حالت تهوع صبحگاهی و دردهای بدنی بیش از زمانی که مادر در آرامش قرار دارد اتفاق می‌افتند.

2- بروز تغییراتی در الگوی اشتها

در دوران بارداری برخی افراد کم اشتها می‌شوند و برخی دیگر اشتهای زیادی پیدا می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهند که استرس مشکلات خوردن را نیز در مادران باردار تشدید کرده و می‌تواند منجر به از دست دادن وزن یا چاقی مفرط در آن‌ها شود. این مسائل به خودی خود در بروز قند دوران بارداری و زایمان زودرس نیز موثر هستند. بنابراین دومین عوارض استرس در بارداری تغییرات در الگوی اشتها است.

3- بالا رفتن فشار خون

بالا رفتن فشار خون یکی از عوارض استرس در دوران بارداری است. استرس یکی از عوامل بسیار موثر در فشار خون است. مادرانی که استرس مفرطی را تحمل می‌کنند بیش از دیگران دچار فشار خون بالا و وضعیتی به نام پره اکلامپسی می‌شوند و همچنین بیشتر احتمال دارد که پیش از موعد درد زایمان را تجربه کرده و نوزادان کم وزنی را به دنیا بیاورند.

4- بالا رفتن ریسک رفتارهای پرخطر

یکی از عوارض استرس در دوران بارداری، افزایش رفتارهای پر خطر است. استرس یکی از موقعیت‌های روانشناختی است که ممکن است افراد برای پشت سر گذاشتن آن دست به رفتارهای پرخطر بزنند. سیگار کشیدن، خوردن نوشیدنی‌های الکلی یا مصرف مواد از جمله این رفتارها هستند که روی آوردن به آن‌ها در دوران بارداری می‌تواند با خطرات جدی و جبران ناپذیر برای جنین همراه شود.

5. افسردگی پس از زایمان

یکی از عوارض استرس در دوران بارداری افسردگی پس از زایمان است. خانم های که استرس بسیار زیادی را در دوران بارداری تجربه می‌کنند، معمولا با درصد بالایی به افسردگی پس از زایمان مبتلا می‌شوند. قبل از ابتلا به این اختلال حتما در زمان بارداری از روانشناس کمک بگیرید.

حملات اضطراب در دوران بارداری

حدودا 10 درصد از مادران در دوران بارداری به حملات اضطرابی مبتلا می‌شوند. استرس در دوران بارداری و حملات اضطرابی به طور کلی بر سلامت روان مادر و جنین تاثیر گذار است. این حملات با نشانه هایی همراه است که در ادامه اشاره کرده ایم. در صورت مشاهده حتما از روانشناس و مشاورین کمک بگیرید.

• سرگیجه
• کرختی بدن
• تنگی نفس
• ضعف عضلانی
• احساس گرفتگی
• تندی نفس

راهکارهایی برای کاهش استرس بارداری

برای اینکه بتوانید استرس بارداری را در خود مدیریت نمایید روانشناسان راهکارهای مختلفی را پیشنهاد می‌دهند. ما در ادامه به چند مورد از موثرترین موارد در این زمینه اشاره کرده‌ایم.

1- به بهداشت خواب خود اهمیت دهید و استراحت کافی داشته باشید

بسیاری از بانوان در دوران بارداری به خصوص در سه ماه اول به دلیل نوسانات هورمونی احساس خستگی مفرط، کمبود انرژی و رخوت را تجربه می‌کنند. با این حال نگرانی در مورد افزایش وزن و چاقی باعث می‌شود فرصت کافی برای استراحت را در اختیار خود قرار ندهند. بسیار اهمیت دارد که بتوانید شرایط خود را در این دوران بیشتر درک کنید و بیش از حد به خودتان سخت نگیرید.

از همین رو به علائم بدنی‌تان توجه کرده و اگر نیاز به استراحت دارید آن را از خود دریغ نکنید. در همین راستا به بهداشت خوابتان بیشتر توجه کرده و سعی کنید برنامه روتین و منظمی برای ساعات خواب خود تعیین نمایید. بررسی‌ها نشان می‌دهد داشتن خواب کافی و با کیفیت تا حد زیادی می‌تواند در کاهش استرس بارداری به مادران کمک نماید و شما را از خطرات بارداری از جمله زایمان زودتر از موعد دور نگه می‌دارد. اگر با مشکل بی خوابی یا کابوس‌های شبانه مواجه هستید بهتر است برای بهبود اوضاع از یک روانشناس کمک بگیرید. برای اطلاعات بیشتر درباره خطرات بارداری کلیک کنید.

2- ورزش‌های سبک را در برنامه روزمره خود بگنجانید

ورزش کردن با آزاد کردن مواد شیمیایی خاصی در مغز نظیر آدرنالین تا حد زیادی در کاهش استرس بارداری و بهبود روحیه تاثیر می‌گذارد. برخی بانوان فکر می‌کنند در دوران بارداری نباید هیچ گونه تحرک بدنی خاصی انجام دهند. این در حالی است که ورزش‌های سبک نظیر تمرین‌های کششی مخصوص دوران بارداری آسیبی به شما و جنین نمی‌رساند و می‌تواند تا حد زیادی در بهبود سلامت روان شما نقش داشته باشد. برای اطمینان بیشتر در این زمینه و پیدا کردن ورزش‌های مناسب در دوران حاملگی بهتر است که با یک متخصص مشورت نمایید.

3- برای کاهش استرس بارداری خود را برای زایمان آماده کنید

بسیاری از استرس‌های دوران بارداری به نگرانی‌هایی که مادران در مورد فرایند زایمان دارند برمی‌گردد. در این شرایط ثبت نام در کلاس‌های آمادگی برای زایمان و گفت و گو با متخصصین سلامت روان به شما کمک می‌کند تا به طور جسمانی و روانی برای فرایند زایمان آماده شده و در نتیجه هنگام قرار گرفتن در موقعیت آن بدانید باید چه کارهایی انجام دهید.

درمانگران با آموزش مهارت‌هایی نظیر تنفس عمیق به شما کمک می‌کنند استرس ‌های دوران بارداری خود را کاهش داده و کنترل کنید، حتی تجربه درد زایمان را نیز به کمک ذهن خود مدیریت نمایید. در صورتی که خود را برای زایمان آماده نکرده باشید در کنار تجربه استرس ممکن است از روی عدم آگاهی به گونه‌ای رفتار کنید که جنین با خطراتی مواجه شود. برای اطلاعات بیشتر درباره خطرات تهدید کننده جنین کلیک کنید.

4- از نیروی خارق العاده ماساژ کمک بگیرید

هنگام تجربه استرس و اضطراب بسیاری از عضلات ما در حالت تنش و انقباض قرار می‌گیرند. همین مسئله باعث می‌شود که علائم استرس تشدید شده و شما در یک سیکل معیوب قرار بگیرید. در این شرایط کمک گرفتن از ماساژهای حرفه ای و استفاده از روغن‌ها و لوسیون‌های مختلف در فرایند آن به کاهش استرس بارداری شما کمک می‌کند تا به آرامش بیشتری دست یابید و بتوانید کنترل بیشتری بر خود داشته باشید.

5- از فنون ذهن آگاهی استفاده کنید

ذهن آگاهی به مجموعه تکنیک‌هایی گفته می‌شود که به شما کمک می‌کنند حضور در لحظه را تجربه کنید و با تمام حواس خود در زمان حال باشید. زمانی که فنون ذهن آگاهی را به کار می‌بندید کمتر در افکار نگران کننده و معطوف به آینده درگیر می‌شوید و می‌توانید از تجربیات منحصر به فردی که در دوران بارداری کسب می‌کنید بیشتر لذت ببرید. برای آشنایی با فنون ذهن آگاهی مطالعه کتاب‌هایی که در این زمینه نگاشته شده، شرکت در کلاس‌های آموزشی و جلسات روان درمانی با یک درمانگر می‌تواند تا حد زیادی به شما کمک نماید. کاهش استرس بارداری به کمک ذهن آگاهی بسیار مرسوم است.

برای آشنایی با اقدامات لازم هنگام بیماری مادر باردار کلیک کنید.

6- احساسات خود را با یک فرد مورد اطمینان در میان بگذارید 

روانشناسان بر این باورند که گفت و گو یکی از موثرترین ابزارها برای ارتقای وضعیت سلامت روان است. گاهی اوقات همین که افراد بتوانند افکار و احساسات ناخوشایند خود را با یک فرد مطمئن در میان بگذارند احساس بهتری پیدا کرده و نگرانی‌هایشان تا حد زیادی برطرف می‌شود چرا که در ارتباط بودن با فردی که شما را قضاوت نمی‌کند و به حرف‌هایتان گوش می‌سپارد نیاز به درک متقابل را در شما ارضا کرده و امنیت روانی‌تان را تامین می‌کند.

از همین رو اگر در دوران بارداری به هر دلیلی استرس دارید تلاش کنید در مورد احساسات خود با همسر، یک دوست یا یکی از اعضای خانواده تان صحبت کنید. اینکار در کاهش استرس بارداری شما کمک کننده خواهد بود. اگر فکر می‌کنید اطرافیان نمی‌توانند به میزان کافی شما را درک کنند یا به هردلیلی نمی‌توانید آنچه در درونتان می‎گذرد را صادقانه با آن‌ها مطرح کنید بهترین گزینه این است که از یک روانشناس کمک بگیرید.

7- یک رژیم غذایی سالم را دنبال نمایید

داشتن یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. در دوران حاملگی شما بیشتر گرسنه می‌شوید و نیاز به دریافت کالری بیشتری دارید. افت قند خون باعث می‌شود که شما احساس تحریک پذیری بیشتری داشته باشید، حساسیت روانی بالایی پیدا کنید و بیش از هر زمانی علائمی نظیر استرس و اضطراب را تجربه کنید. به همین خاطر لازم است یک برنامه غذایی سالم را برای کاهش استرس بارداری خود در نظر بگیرید و اگر ویار زیادی دارید در وعده‌های کوچک میزان کالری مورد نیاز بدن خود را تامین نمایید.

کلام آخر

استرس در بارداری باعث ایجاد ناتوانی های در کارها می‌شود. زمانی که با استرس در این دوران روبرو شدید حتما از روانشناس کمک بگیرید. برای کنترل و کاهش استرس ها استفاده از روش هایی مانند ورزش، مراقبه، کمک از دیگران، رژیم غذایی مناسب، کاهش مصرف کافئین و دوری از محرکات تنش زا الزامی است.

مرکز مشاوره نینی مایند به صورت تلفنی و حضوری به شما عزیزان خدمات ارائه می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر روی لینک زیر کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه کاهش استرس بارداری می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان کلینیک تخصصی مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول

آیا استرس در بارداری خطرناک است؟

اندکی استرس طبیعی است اما استرس زیاد و مزمن با افزایش سطح هورمون کورتیزول در بدن سیستم ایمنی‌تان را تخریب کرده و احتمال بروز انواع عفونت‌ها و بیماری‌ها را افزایش می‌دهد که می تواند برای مادر و جنین خطرناک باشد.

آیا برای کاهش استرس بارداری درمان خاصی وجود دارد؟

روانشناسان با کمک درمان‌هایی نظیر درمان شناختی رفتاری و فنون ذهن آگاهی می‌توانند تا حد زیادی به کاهش استرس بارداری کمک نمایند.

منبع: کاهش استرس بارداری